Op weg naar een positieve definitie van gezondheid

Het begrip ‘positieve gezondheid’ uitgelicht

  • Wat is gezondheid?
    In 1948 legde de Wereld Gezondheidorganisatie (WGO) dit vast in volgende definitie:
    “Een toestand van volledig fysiek, mentaal en sociaal welbevinden en niet slechts de afwezigheid van ziekte of beperking”
    Deze definitie was toen baanbrekend omwille van haar inclusie van mentaal en sociaal welbevinden naast het fysieke.
  • Evolutie in tijd en context vraagt om gezonde aanpassingen.
    Doorheen de tijd werd duidelijk dat de naoorlogse definitie van de WGO niet meer mee was met haar tijd. ‘Volledig’ welbevinden op fysiek, sociaal en mentaal vlak legt wel erg hoge, onrealistisch eisen op.
    Vele problemen zijn langdurig van aard. Dit wil echter niet zeggen dat iemand met chronische moeilijkheden nooit een staat van gezondheid kan bereiken. Om dat te kunnen begrijpen hebben we echter er nood aan een andere manier van denken over gezondheid.
  • Positieve gezondheid!
    De Nederlandse onderzoeker Machteld Huber en collega’s ontwikkelden in 2011 het begrip positieve gezondheid. Ze zetten zich daarmee af tegen de statische en (te) strikte definitie volgens de WGO.

Positieve gezondheid..

  • .. is een breed perspectief op gezondheid gebaseerd op de visies van patiënten.
  • .. beklemtoont het belang van veerkracht en eigen regie als mens.
  • .. is een dynamisch opvatting van gezondheid, bestaande uit 6 dimensies:
    lichaamsfuncties, mentaal welbevinden, meedoen (sociaal), dagelijks functioneren, kwaliteit van leven, zingeving

Deze 6 dimensies kunnen worden uitgezet als een spinnenweb:

Elke persoon kan daarbij voor zichzelf oordelen hoe belangrijk een dimensie voor hem of haar is.

zie https://www.iph.nl/positieve-gezondheid/wat-is-het/

  • Het belang van veerkracht en eigen regie in de hulpverlening.
    Als we dit perspectief doortrekken naar hulpverlening, zien we het belang van veerkracht (ondanks tegenslag op je pad) en de touwtjes terug in handen kunnen nemen.

Referenties:
Huber, M., Knottnerus, J. A., Green, L., et al. (2011). How should we define health? BMJ, 343(2), d4163. https://doi.org/10.1136/bmj.d4163

Huber, M., van Vliet, M., Giezenberg, M., et al. (2016). Towards a ‘patient-centred’ operationalisation of the new dynamic concept of health: A mixed methods study. BMJ Open, 6(1), e010091. https://doi.org/10.1136/bmjopen-2015-010091